واتر استاپ | کاربرد و انواع آن و نحوه استفاده
واتراستاپ یا نوار آب بند، قطعه ای کلیدی در ساخت و سازهای بتنی است که وظیفه اصلی آن جلوگیری از نفوذ آب و سایر مایعات از طریق درزها و مفاصل بتن می باشد. این نوارها در بخش هایی از سازه که امکان عبور آب وجود دارد، مانند درزهای اجرایی، انبساطی یا سرد، نصب می شوند تا جلوی نشت را بگیرند.
مواد اولیه به کار رفته در تولید واتراستاپ ها بسیار متنوع است و بسته به شرایط محیطی، نوع سازه و نیازهای اجرایی، انتخاب می شوند. انعطاف پذیری بالا، یکی از ویژگی های مهم واتراستاپ است که باعث می شود در برابر تغییر شکل های ناشی از فشار، تغییرات دما یا انقباض و انبساط بتن عملکرد مناسبی داشته باشد.
ساختار واتراستاپ ها معمولاً شامل برجستگی ها یا آج هایی است که هم به افزایش چسبندگی با بتن کمک می کند و هم مسیر حرکت آب را پیچیده تر و طولانی تر می کند تا مانع عبور آن شود. برای اطمینان از عملکرد مؤثر، مشخصاتی مثل درصد کشسانی، مقاومت در برابر کشش و میزان سختی این نوارها باید با استانداردهای فنی مطابقت داشته باشد.
همچنین، دوام واتراستاپ در محیط های قلیایی بسیار مهم است. اگر متریال انتخابی در برابر مواد شیمیایی موجود در بتن مقاوم نباشد، در مدت کوتاهی خاصیت خود را از دست داده و ممکن است موجب نشتی، ترک خوردگی یا حتی آسیب جدی به ساختار سازه شود.
نوار واتر استاپ چیست؟
نوار واتر استاپ یک نوع نوار لاستیکی است که برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و آب به داخل بتن مورد استفاده قرار می گیرد. این نوار در محل هایی که بتن قطع می شود و شکاف های عمیقی ایجاد می گردد، به کار گرفته می شود تا این شکاف ها عایق سازی شوند. واتراستاپ یا نوار واترپروف به طور گسترده در ساخت و ساز های مختلف استفاده می شود. این نوار ها به طور موثری در جلوگیری از نشت آب به داخل سازه ها نقش ایفا می کنند و باعث افزایش طول عمر و پایداری این ساختار ها می شوند. نوار های واتراستاپ در انواع مختلفی تولید می شوند که هر یک با توجه به ویژگی های خود، کاربرد های متنوع و خاصی دارند. انتخاب نوع مناسب این نوار ها بر اساس نیاز های پروژه ای که در آن استفاده می شوند، صورت می گیرد.
ویژگی های نوار واتراستاپ
یکی از ویژگی های برجسته واتراستاپ، مقاومت موقتی آن در برابر روغن های صنعتی و محیط های اسیدی و یا قلیایی است. این مقاومت به این معنی است که واتراستاپ می تواند تا حد زیادی در برابر مواد شیمیایی و محیط های خورنده مقاومت کند و از آسیب دیدن در این شرایط سخت در امان بماند. این موضوع آن را برای استفاده در سازه هایی که در معرض مواد شیمیایی و محیط های خورنده هستند بسیار مناسب می کند. یکی دیگر از ویژگی های مهم واتراستاپ، مقاومت دائمی آن در برابر انواع آب نظیر آب فاضلاب و حتی آب دریا می باشد. این مقاومت دائمی در برابر نفوذ آب به داخل سازه ها باعث می شود که واتراستاپ بتواند از ورود آب و رطوبت به داخل بتن جلوگیری کرده و سالم بودن آن را تضمین کند.
همچنین یکی دیگر از ویژگی های مهم واتراستاپ، انعطاف پذیری بسیار بالای آن است. این انعطاف پذیری به دلیل مقاومت کششی بالایی است که نوار واتراستاپ دارد. این ویژگی به آن امکان می دهد تا به راحتی در شرایط مختلف و در طی فرایند ساخت سازه منطبق شده و بدون آسیب دیدن به صورت کامل آب بندی را انجام دهد. ویژگی مهم دیگر نوار واتراستاپ، طول عمر بسیار طولانی آن است. این نوار آب بند کننده می تواند به مدت چندین دهه بدون هیچ گونه تخریب یا از دست دادن کارایی در سازه باقی بماند. این طول عمر بالا به معنی هزینه نگهداری و تعمیرات پایین و همچنین اطمینان بیشتر از سالم بودن سازه در طول زمان می باشد.
در نهایت، ویژگی مهم دیگر واتراستاپ، دامنه دمایی وسیع آن برای نصب و استفاده است. این نوار آب بند کننده می تواند در دمای های پایین تا 10- درجه سانتیگراد و دمای های بالا تا 70 درجه سانتیگراد نیز مورد استفاده قرار گیرد. این دامنه دمایی وسیع امکان استفاده از واتراستاپ را در بسیاری از محیط های مختلف فراهم می کند. در کل، ویژگی های منحصر به فرد واتراستاپ شامل مقاومت در برابر مواد شیمیایی و محیط های خورنده، مقاومت دائمی در برابر آب، انعطاف پذیری بالا، طول عمر طولانی و دامنه دمایی وسیع، آن را به ابزاری ضروری و کاربردی برای آب بندی سازه های بتنی در معرض آب تبدیل کرده است.
انواع نوار واتراستاپ
در ساخت بسیاری از سازه ها مانند سد ها، پل ها، تونل ها و غیره، استفاده از نوارهای آب‌بند کننده یا واتر استاپ اهمیت بسیار زیادی دارد. این نوارها وظیفه جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت به درون سازه ها را بر عهده دارند و از بروز خسارات ناشی از نشت آب جلوگیری می‌کنند. واتر استاپ‌ها از انواع مختلفی برخوردارند که با توجه به کاربرد و موقعیت استفاده، دارای مشخصات و ویژگی های متفاوتی می باشند. در ادامه به معرفی انواع نوار واتراستاپ و بررسی هر یک به طور کامل می پردازیم.
انواع نوار واتراستاپ بر اساس شکل ظاهری
از نظر شکل ظاهری، این نوارها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: نوارهای واتر استاپ تخت و نوارهای واتر استاپ حفره دار.
نوارهای واتر استاپ تخت معمولاً برای استفاده در درزهای اجرایی سازه‌ها به کار می‌روند. این نوارها دارای سطح صاف و یکنواخت هستند و امکان اتصال و چسبندگی مناسبی به بتن اطراف خود را دارند.
در مقابل، نوارهای واتر استاپ حفره دار برای استفاده در درزهای انبساطی سازه‌ها طراحی شده‌اند.
انواع نوار واتراستاپ بر اساس محل نصب
انواع واتراستاپ یا نوار واترپروف از نظر محل نصب به شرح زیر می باشد:
1. نوع سطحی (کف خواب): این نوع از نوار آب بند کننده معمولا در کف ساختمان ها نصب می شود. هدف اصلی استفاده از این نوع نوار آب بند کننده، جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت از کف به داخل ساختمان است. این نوع نوار معمولا به صورت نوارهای پیوسته نصب می شود تا امکان نفوذ آب از هیچ نقطه ای وجود نداشته باشد.
2. نوع دیواری: نوار آب بند کننده دیواری معمولا در مرکز دیوار نصب می شود. هدف اصلی استفاده از این نوع نوار آب بند کننده، جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت از دیوار به داخل ساختمان است. این نوع نوار نیز به شکل نوارهای پیوسته ای نصب می گردد تا از هیچ نقطه ای امکان نفوذ کردن آب وجود نداشته باشد.
استفاده صحیح و دقیق از نوار آب بند کننده در ساختمان نقش بسیار مهمی در جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت و در نتیجه حفظ سلامت و دوام ساختمان ایفا می کند. انتخاب نوع مناسب نوار آب بند کننده بر اساس محل نصب و نیز کیفیت و مقاومت مواد تشکیل دهنده آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
انواع واتراستاپ بر اساس جنس
واتر استاپ را از نظر جنس و ترکیب مواد تشکیل دهنده آن می توان به سه دسته اصلی تقسیم بندی کرد:
1. واتر استاپ پی وی سی (PVC): واتر استاپ های پی وی سی یکی از پرکاربردترین و متداول ترین انواع این محصول هستند. این نوع واتر استاپ ها از پلی وینیل کلراید (PVC) ساخته می شوند که یک پلیمر مصنوعی مقاوم در برابر آب و رطوبت است. واتر استاپ های پی وی سی دارای مزایای متعددی هستند از جمله انعطاف پذیری بالا، مقاومت در برابر آب، قابلیت اتصال به بتن و همچنین قیمت مناسب. این ویژگی ها باعث شده است که واتر استاپ های پی وی سی به طور گسترده در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار گیرند. این نوع واتر استاپ ها برای ایجاد یک سد آبی و جلوگیری از نفوذ آب به داخل ساختمان در محل های مختلف از جمله دیوارها، سقف ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرند.
2. واتر استاپ بنتونیتی: واتر استاپ های بنتونیتی نوع دیگری از این محصول هستند که از بنتونیت ساخته می شوند. بنتونیت ماده ای است که خاصیت ارتجاعی بسیار خوب و بالایی دارد و قادر است با جذب آب، متورم شده و فضای خالی را پر کند. این ویژگی باعث می شود که واتر استاپ های بنتونیتی برای درزهای متحرک و مناطقی که امکان جابجایی وجود دارد مناسب باشند. این واتر استاپ ها معمولا در محل اتصال بتن های قدیمی و جدید یا در لبه های قسمت های پیش ساخته مورد استفاده قرار می گیرند.
3. واتر استاپ هیدروفیلیک: واتر استاپ های هیدروفیلیک نوع دیگری از این محصول هستند که برای درزهای ثابت مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع واتر استاپ ها در تماس با آب، متورم شده و باعث پر شدن فضای خالی می گردند. از این ویژگی برای جلوگیری از نفوذ آب در محل اتصال بتن های قدیمی و جدید یا در درزهای ساختمانی ثابت استفاده می شود. واتر استاپ های هیدروفیلیک معمولا از پلیمرهای آلی و مواد معدنی ساخته می شوند و دارای قابلیت انبساط در برابر آب هستند.
انتخاب نوع مناسب واتر استاپ بر اساس شرایط و موقعیت مورد استفاده آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هر یک از انواع واتر استاپ های پی وی سی، بنتونیتی و هیدروفیلیک دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود هستند که باید با دقت در طراحی و اجرای پروژه های ساختمانی مورد توجه قرار گیرد.
کاربرد واتراستاپ
در سدها، واتراستاپ به عنوان یک عایق آب در دیوارهای بتنی سد استفاده می‌شود. این ماده بین لایه های بتن قرار می‌گیرد و از نفوذ آب به درون سازه جلوگیری می‌کند. این امر باعث افزایش پایداری و طول عمر سد می‌شود. علاوه بر این، واتراستاپ در محل اتصال سطوح بتنی مختلف در سد، مانند مفاصل انبساطی، استفاده می‌شود تا از ایجاد ترک و شکاف در این محل ها جلوگیری شود.
در دریاچه های مصنوعی و مخازن آب نیز واتراستاپ به طور گسترده استفاده می‌شود. این ماده در کف و دیواره های این سازه ها قرار می‌گیرد و از نفوذ آب به بیرون جلوگیری می‌کند. این امر باعث حفظ آب در مخازن و دریاچه ها می‌شود و از هدر رفتن آن جلوگیری می‌کند.
همچنین، در استخرها واتراستاپ به عنوان یک ماده آب بندی کلیدی در کف و دیواره های استخر استفاده می‌شود. این ماده از ورود آب به بیرون و از طرف دیگر از نفوذ آب به داخل بتن جلوگیری می‌کند.
در نهایت، واتراستاپ در ساخت تونل های انتقال آب و لوله های بتنی نیز کاربرد دارد. این ماده در محل اتصال قطعات مختلف این سازه ها استفاده می‌شود تا از نشت آب جلوگیری شود. همچنین، واتراستاپ در کانال های بتنی انتقال آب نیز به کار برده می‌شود تا از هدر رفتن آب در اثر نفوذ به بیرون جلوگیری کند.
در کل، واتراستاپ یک ماده آب بندی مهم و کاربردی است که به طور گسترده در صنعت ساختمان و زیرساخت های آبی استفاده می‌شود. این ماده نقش مهمی در حفظ آب، افزایش پایداری سازه ها و جلوگیری از آسیب های ناشی از نفوذ آب ایفا می‌کند.
مزایای نوار واتر استاپ
واتر استاپ یکی از مؤثرترین و پرکاربردترین مصالح در صنعت ساخت و ساز است که نقش بسیار مهمی در تأمین ایمنی و پایداری ساختمان‌ها ایفا می‌کند. این محصول با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، مزایای قابل توجهی را برای سازندگان به ارمغان می‌آورد. یکی از مهم‌ترین مزایای واتر استاپ، بالا بردن میزان درصد طول بتن‌ریزی است. این محصول با قابلیت انعطاف‌پذیری و شکل‌پذیری بالا، امکان اجرای بتن‌ریزی در طول‌های بیشتر را فراهم می‌کند. این امر به صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های اجرایی منجر می‌شود و بهره‌وری پروژه‌ها را افزایش می‌دهد. همچنین، واتر استاپ با بالا بردن سطح مقاومت کششی بتن، موجب افزایش چسبندگی و پیوستگی در مرزهای قطعات بتنی می‌شود. این مزیت واتراستاپ ها به ویژه در اتصالات و درزهای انبساطی بتن نقش مؤثری ایفا می‌کند و از بروز ترک‌ها و شکاف‌ها جلوگیری می‌نماید.
علاوه بر این، وجود تنوع در ابعاد و ضخامت‌های مختلف واتر استاپ، امکان انتخاب مناسب ترین محصول متناسب با طرح و نوع پروژه را فراهم می‌آورد. همچنین، تنوع در شکل مقطع این محصول امکان استفاده در انواع سازه‌ها و مصارف متنوع را فراهم می‌کند. در نهایت، آسانی و سرعت نصب واتر استاپ در کارگاه، از دیگر مزایای این محصول است. این ویژگی به کاهش زمان و هزینه‌های اجرایی کمک می‌کند و بهره‌وری پروژه‌ها را افزایش می‌دهد. به صورت کلی، نوار واتر استاپ با ارائه مجموعه‌ای از مزایای چشمگیر، به عنوان یک محصول کلیدی و راهبردی در صنعت ساخت و ساز شناخته می‌شود و کاربرد گسترده‌ای در انواع پروژه‌های عمرانی و صنعتی دارد.
شیوه ی نصب نوار واتراستاپ
واتراستاپ یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم آب‌بندی در ساختمان‌ها است که نقش کلیدی در جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت به داخل سازه ایفا می‌کند. نصب صحیح و دقیق واتراستاپ در محل‌های مناسب، از اهمیت بسزایی برخوردار است. براساس دستورالعمل‌های ارائه شده، واتراستاپ باید در مرکز عرضی دیوار قرار گیرد، به صورتی که یک دوم از عرض آن در بتن اولیه و نیم دیگر در بتن ثانویه قرار گرفته باشد. این امر باعث می‌شود تا واتراستاپ به طور کامل در میان بتن قرار گرفته و امکان نفوذ آب و رطوبت به داخل سازه را به حداقل برساند. اگر شبکه روی آرماتور این امکان را به واتراستاپ در فونداسیون نمی‌دهد، بایستی برای اجرا کردن رامکا با بتن فونداسیون اقدام نمایید.
برای نصب و اتصال واتراستاپ به بتن، باید از سوراخ‌هایی که در کارخانه ها در فاصله های معینی تعبیه شده است، استفاده نمود. به هیچ عنوان نباید واتراستاپ را سوراخ کرد، زیرا این کار می‌تواند به کارایی و عملکرد آن آسیب برساند. جهت اتصال واتراستاپ‌ها به یکدیگر نیز باید از قطعه های اتصالی دو راه، سه راه و چهار راه استفاده کنید تا یک سیستم پیوسته و مستحکم ایجاد گردد. نکته حائز اهمیت در این زمینه، استفاده از چسب‌های اتصال و هویه‌های استاندارد برای جوش دادن واتراستاپ ها است. به هیچ‌وجه نباید از حرارت مستقیم برای این کار استفاده شود، زیرا این امر موجب می شود که باعث واتر استاپ‌ها سوخته و کارایی ان هاداز دست برود.
گیره‌های مورد استفاده برای نصب واتراستاپ نیز بایستی از جنس مس یا گالوانیزه استاندارد باشند تا از خوردگی و آسیب‌پذیری آنها جلوگیری شود. واتراستاپ باید به‌گونه‌ای نصب شود که در طول مراحل بتن‌ریزی و نیز در اثر تردد کارگران و فشار بتن، جابه‌جا نشود و در موقعیت خود ثابت بماند. توجه داشته باشید که اگر فاصله ی زمانی نصب واتراستاپ تا بتن ریزی طولانی باشد، واتراستاپ در معرض نور آفتاب قرار می گیرد و در این حالت به اسیب وارد می گردد. در صورت ضرورت، باید از واتراستاپ به خوبی حفاظت شود. در مورد نصب واتراستاپ هیدروفیلی نیز باید توجه داشت که سطح نصب آن باید کمی هموار باشد و برای اتصال آن از چسب‌های سیلیکونی استفاده می‌شود. همچنین محل نصب واتراستاپ هیدروفیلی باید کاملا خشک باشد تا چسبندگی مناسبی ایجاد شود. رعایت این نکات در نصب صحیح نوار واتراستاپ هیدروفیلی بسیار مهم است.
در کل، نصب درست و دقیق نوار واتراستاپ در محل‌های مناسب و با رعایت تمامی دستورالعمل‌های فنی، نقش حیاتی در تأمین آب‌بندی و جلوگیری از نفوذ رطوبت به سازه ایفا می‌کند. با پیروی از این راهنمایی‌ها، می‌توان اطمینان حاصل کرد که واتراستاپ به درستی نصب و وظیفه خود را به‌خوبی انجام خواهد داد.
خرید نوار واتراستاپ
نوار واتراستاپ یک محصول ضدآب است که برای آب بندی درزها و اتصالات در ساختمان‌ها به کار می‌رود. در هنگام خرید نوار واتراستاپ به چند نکته مهم باید توجه کرد:
- جنس نوار واتراستاپ بسیار مهم است. نوارهای ساخته شده از PVC معمولاً دوام بیشتری داشته و در برابر فرسایش مقاوم‌تر هستند. همچنین این نوارها در برابر خوردگی و زنگ زدگی نیز مقاوم بوده و حتی در مناطق مرطوب و مجاور آب نیز دوام بالایی دارند.
- ابعاد نوار واتراستاپ باید با نیاز پروژه مطابقت داشته باشد. برای انتخاب ابعاد مناسب، توجه به میزان درز و اتصالی که باید آب‌بندی شود مهم است.
- مقاومت نوار واتراستاپ در برابر فشار آب نیز یکی دیگر از نکات حائز اهمیت است. نوارهایی با مقاومت بالا می‌توانند در مواجهه با فشار آب بالا نیز عملکرد مناسبی داشته باشند.
-
برند و کیفیت نوار واتراستاپ نیز اهمیت دارد. استفاده از محصولات با کیفیت برای آب‌بندی اتصالات و درزها بسیار مهم بوده و می‌تواند از بروز مشکلات آتی جلوگیری کند.
قیمت نوار واتراستاپ
قیمت نوار واتراستاپ به عوامل مختلفی بستگی دارد که باید در نظر گرفته شود. اولین عامل تعیین کننده قیمت، جنس و کیفیت نوار واتراستاپ است. نوارهای ساخته شده از جنس PVC معمولا قیمت بالاتری نسبت به سایر نوار ها دارند. این به دلیل مقاومت و دوام بیشتر نوارهای PVC در مقابل آب، خوردگی و فرسایش است. نوارهای با کیفیت بالاتر طبيعتا دارای قیمت بیشتری هستند. عامل دیگر در تعیین قیمت واتراستاپ، ابعاد و اندازه آن است. نوارهای پهن‌تر و ضخیم‌تر معمولا گران‌تر هستند، زیرا مقدار مواد اولیه مصرفی در تولید آنها بیشتر است. موقعیت جغرافیایی و هزینه‌های تولید و حمل ونقل نیز بر قیمت واتراستاپ تأثیرگذار است. نوارهایی که به مناطق دور حمل می‌شوند، معمولاً قیمت بالاتری دارند. علاوه بر این، برند و شهرت تولید کننده نیز می‌تواند بر قیمت واتراستاپ تأثیرگذار باشد. برندهای شناخته شده و معتبر در این زمینه، معمولاً قیمت بالاتری نسبت به سایرین در نظر می گیرند.
در کل، برای خرید واتراستاپ با قیمت مناسب، باید به عوامل مختلفی از جمله جنس، ابعاد، طراحی، موقعیت تولید و برند توجه داشت. همچنین مقایسه قیمت های ارائه شده توسط تولید کنندگان و فروشندگان مختلف می تواند به خریداران در انتخاب نوار واتراستاپ با قیمتی مناسب کمک بسزایی کند.
اتوی واتراستاپ چیست؟
اتوی واتراستاپ دستگاهی مخصوص برای اتصال دو سر نوار واتراستاپ از طریق روش جوش لب به لب است. در این روش، دو سر واتراستاپ با حرارت دستگاه به صورت کنترل شده ذوب شده و به هم چسبانده می شوند. این شیوه، مطمئن ترین راه برای ایجاد اتصال محکم و آب بند بین دو تکه واتراستاپ می باشد.
نکات مهم در استفاده از اتوی واتراستاپ:
- اتوی استاندارد باید سری پهن و صاف شبیه تبر داشته باشد تا بتواند سطح واتراستاپ را به صورت یکنواخت ذوب کند.
- هنگام خرید اتو، حتما به کیفیت ساخت، جنس المنت و کشور تولیدکننده آن توجه شود.
- دقت کنید که واتراستاپ باید ذوب شود، نه بسوزد. سوختن باعث تضعیف اتصال و کاهش کارایی آن خواهد شد.
- حین کار، گازهای سمی منتشر می شوند. بنابراین انجام عملیات در فضای باز و استفاده از ماسک ضروری است.
- استفاده صحیح از اتوی واتراستاپ، کیفیت و دوام اتصال را تضمین می کند و نقش مهمی در عملکرد صحیح واتراستاپ در برابر نفوذ آب ایفا می کند.